Het ontwikkelen van een eigen speelstijl voor je team of  talent lijkt niet heel complex. Waarschijnlijk heb je door het volgen van een (trainers) cursus en/of ervaring in de dagelijkse praktijk al flink wat verbeterstappen doorgevoerd.

Verbeterstappen op een speelstijl die volop in ontwikkeling is. De weg omhoog is ingezet. Kortom waar je ook staat in je carriere als Trainer/Coach je bent nooit uitgeleerd lijkt het.

Maar hoe ontwikkel je jezelf nu verder? Hoe krijg je je Team zover dat ze het aangeleerde gaan toepassen? En dan op een iets hoger nivo. En hoe meet je dat dan weer? Kortom veel om over na te denken.

Na eerdere blogs over Taktisch Periodiseren gaan we in dit artikel in op de vraag wat de 3 vormen van principes zijn en hoe je deze toepasbaar kunt maken.

3 NIVEAUS van PRINCIPES

Wat is je doel? =>> Hoofdprincipes

Laten we beginnen bij het “hoogste” principe. De hoofdprincipes. Hoofdprincipes worden vaak gezien als de principes waar het om gaat. Ze zijn doelgericht en meetbaar.

Voorbeeld

Stel je wordt tijdens een wedstrijd vaak door de tegenstander onder druk gezet op je eigen helft. Je doel is dan b.v.: aanvallen fase 1  “door de 1e lijn van druk uitspelen”. Dit doel kenmerken we dan als hoofdprincipe.

Een hoofdprincipe is zoals gezegd meetbaar. Het door de 1e lijn van druk uitspelen lukt wel of het lukt niet. Van het aantal keren dat je dat geprobeerd hebt kun je gewoon zien met het blote oog hoe vaak dat lukt. Bijvoorbeeld van de 10 keer lukt het 4x wel 6x niet.

Betekent een mooie score van 40% in dit geval (4 van de 10). Afhankelijk van de kwaliteit in je team of de individuele kwaliteit wil je dit percentage hoger of lager hebben.

In hoeverre een verbetering het doel is, b.v. een score halen van 50% (5 van de 10 keer dat het lukt) is aan jou als trainer/coach.

Zo wordt duidelijk wat jouw meetlat is. Ook wel de norm genoemd. Belangrijk bij het werken met principes is vervolgens dat je deze hoofdprincipes koppelt aan het volgende nivo. Die heten de sub principes.

Wat is je middel? =>> Sub principes

Dan komen we bij het 2e belangrijke niveau van principes. Die noemen we sub principes. Deze principes zijn dus afgeleide van hoofdprincipes. Klinkt logisch toch? Of toch niet?

Belangrijk is om deze definities/termen goed te gaan begrijpen als onderdeel van tactische periodisering. Of beter gezegd: sub principes zijn een middel om je doel (hoofdprincipe) te realiseren. Vaak worden er bij 1 hoofdprincipe een 2 tal sub principes gebruikt

Wat is nu een voorbeeld van een sub principe? Bij het voorbeeld van een hoofd principe wat we eerder beschreven?

Voorbeeld

Dus bij hoofdprincipe: Aanvallen fase 1: door 1e lijn van druk uitspelen?

De volgende sub principes zou je daarbij kunnen benoemen:

Sub principe 1: Dynamische veldbezetting

Sub principe 2: D.m.v. passen of dribbelen door de 1e lijn druk heen spelen

Op die manier verbind je je doel aan een middel. Met andere woorden hoe jij denkt dat je je doel gaat bereiken.

Expert tip: belangrijk is bij het uitwerken van hoofd- naar sub principes dat je helder krijgt wat je zelf als trainer of technische staf verstaat onder b.v. dynamische veldbezetting. Of wat je verstaat onder op niveau passen of dribbelen.

Het gaat erom dat jij je eigen Gaming Model verbindt aan jou aanpak. En verbind aan je eigen visie op dynamische velbezetting. Zo blijft het ook goed uitlegbaar aan het team/individu wat je coached. Zo praktisch mogelijk dus.

De slotvraag is nu hoe het principe wordt genoemd wat de 1e 2 nivo’s van principes vertaald naar je speler. Dat noemen we het Sub-Sub principe of Mini principe.

Wat is het gedrag? =>> Sub-Sub principes (of Mini principes)

Deze vorm van principes gaat over het gedrag dat je graag wilt zien.

Voorbeeld

Aanvullend op beschreven hoofd- en sub principe.

• Open lichaamshouding
• +1 in opbouw creëren
• Ruimte maken d.m.v. uitzakken of in de as bewegen

Dit niveau van principes moeten kort, duidelijk uitlegbaar en te begrijpen zijn.

Dat klinkt eenvoudig hoor ik je denken. En dat is ook zo. Alleen afhankelijk van de positie in het veld kunnen termen als ruimte maken of in de as bewegen in 1e instantie soms complex overkomen voor spelers. Wees je hiervan bewust en zoek de dialoog met je speler over wat jij verwacht en hoe de speler het ziet. Weet hij wat er van hem gevraagd wordt?

Bij vragen over het waarom van in de as bewegen kun je ook even een stapje terug maken naar je hogere doel (hoofdprincipe) en het middel (sub principe) wat je voor je team/individu wilt inzetten en de relatie met de uitvoering en gedrag van het mini principe.

Als jij goed kunt uitleggen waarom je binnen Tactische Periodisering bepaalde keuzes maakt dan is de acceptatie bij de speler groter en zal de verbetering ook sneller verlopen.

Spelers die met veel vragen blijven “zitten” ontwikkelen zich over het algemeen minder snel. Hetgeen de prestaties negatief zal beïnvloeden. Minder performance en minder ontwikkeling. En dat wil je nu juist voorkomen!

Expert tip: in de vorige blog hebben we kort besproken dat een belangrijke stap is dat de speler jou moet kunnen uitleggen waarom hij bijvoorbeeld in dit geval in de as zou moeten bewegen.

Probeer gerust eens uit of je speler of speelster het na 1-2 keer uitleggen ook de 3e keer aan jou kan uitleggen? Hoe je dit effectief en transparant kunt meten kom ik in de volgende blog op terug.

Afbeelding 1: Mindset ontwikkeling als (hulp) middel om het werken met principes te leren begrijpen?